Kryeqyteti i Maqedonisë së Veriut, Shkupi, së shpejti do të prezantojë një sistem për ndarjen e makinave elektrike në transportin publik, si pjesë e përpjekjeve për të reduktuar ndotjen e ajrit. Ministrja e Energjisë, Sanja Bozhinovska dhe Ministri i Mjedisit, Izet Mexhiti, kanë nënshkruar letrën e synimit për projektin me një kompani sllovene.
Ndarja e makinave, një koncept që përfshin përdorimin e përbashkët të automjeteve, u prezantua në kryeqytetin slloven Ljubljana në vitin 2016. Përveç Sllovenisë, kompania operon edhe në Kroaci dhe Austri dhe pritet të nisë skemën në Maqedoninë e Veriut vitin e ardhshëm.
Nëpërmjet kësaj nisme, banorët e Shkupit do të kenë akses në transport modern, me kosto efektive dhe miqësor ndaj mjedisit, i krijuar për të reduktuar bllokimin e trafikut, ndotjen dhe varësinë nga lëndët djegëse fosile, sipas një deklarate të qeverisë.
Maqedonia e Veriut përballet me sfida të mëdha me ndotjen e ajrit, pasi vdekjet vjetore që i atribuohen ekspozimit ndaj grimcave PM2.5 variojnë nga 3,828 në 5,000. Shkupi shpesh renditet ndër kryeqytetet më të ndotura gjatë sezonit të ngrohjes. Projekti për ndarjen e makinave elektrike synon të ndihmojë në adresimin e kësaj çështjeje, duke përdorur 100% energji të gjelbër për karikimin e automjeteve.
Ministria e Energjisë, Minierave dhe Burimeve Minerale njoftoi se makinat elektrike do të furnizohen tërësisht me energji elektrike nga burime të rinovueshme. Kjo nismë pritet të përmirësojë cilësinë e ajrit dhe të reduktojë ndjeshëm emetimet e CO2.
Faza pilot është planifikuar në tri komuna të Shkupit
Zbatimi i projektit do të nisë me sigurimin e hapësirave publike dhe private të parkimit dhe instalimin e infrastrukturës së përshtatshme të tarifimit. Faza pilot është caktuar të mbulojë komunat e Shkupit, Aerodrom, Çair dhe Gazi Baba, duke përfshirë 100 makina elektrike. Njëkohësisht do të zhvillohen fushata për edukimin dhe promovimin e publikut.
Përdorimi i shërbimit do të kërkojë një aplikacion celular për të gjetur automjetet elektrike të disponueshme, me pagesë të bërë në mënyrë digjitale ose me kartë krediti. Kostot e qirasë do të llogariten në bazë të kohëzgjatjes së përdorimit dhe distancës së udhëtuar.
Çmimi do të zbulohet në shkurt, por pritet të variojë nga 3 deri në 6 euro për një udhëtim mesatar brenda qytetit. Një udhëtim nga qendra e qytetit të Shkupit në aeroport duhet të kushtojë nga 10 deri në 15 euro.
Megjithatë, jo të gjithë janë të bindur se ndarja e makinave elektrike do të zgjidhë çështjet e ndotjes së ajrit dhe bllokimit të trafikut. Darko Arsovski Petrovski nga organizata GoGreen tha për Radion Evropa e Lirë se futja e automjeteve të reja vetëm do të shtojë më shumë vetura në rrugë, do të përkeqësojë bllokimin e trafikut dhe do të ngadalësojë transportin publik, ndërsa ndotja e ajrit do të mbetet e pandryshuar ose do të ulet vetëm pak.
Organizata thekson se Shkupi ka nevojë për një ndryshim gjithëpërfshirës në qasje, duke u fokusuar në investimet në transportin publik, korsitë e çiklizmit dhe zonat e këmbësorëve në vend që të rritet numri i automjeteve, edhe nëse ato janë elektrike.
