Situata e veçantë e krijuar nga efektet e luftës në Ukrainë, por jo vetëm, ka krijuar problematika me ecurinë e investimeve publike.
Rritja e ndjeshme e çmimeve për materialet e ndërtimit ka ngadalësuar ose ndaluar një pjesë të kontratave publike, pasi ecuria e mëtejshme do të shkaktonte humbje të ndjeshme të parikuperueshme për kompanitë e ndërtimit deri në falimentimin e tyre.
Kjo situatë do të sillte ndërprerjen e punimeve dhe si pasojë do të kishim shtyrje të përfundimit të objekteve shoqëruar me efektet të tjera negative.
Duke analizuar zbatimin e buxhetit të shtetit për 5-mujorin, vërehet se niveli i investimeve publike me financim të brendshëm është ngadalësuar, duke arritur në 14 % të totalit të shumës së programuar për vitin 2022, nga 31 % që ka qenë në të njëjtën periudhë të vitit 2021.
Nisur nga kjo situatë, qeveria hartoi një Akt Normativ, përmes së cilit përcaktohen rregullat për kompensimin e disa materialeve të ndërtimit që kanë pësuar rritje.
Gjatë diskutimit të këtij Akti Normativ, në Komisionin parlament të Ekonomisë dhe Financave, zëvendësministrja e Ekonomisë dhe Financave Adela Xhemali, tha se procedura e përcaktimit të kompensimit është përcaktuar me detaje dhe realizohet në formën e kontratës shtesë.
“Pagesa bëhet kundrejt punës së kryer dhe pas verifikimit të përdorimit të materialeve të përcaktuara në këtë Akt, mbështetur në situacionin e punimeve në faturën e blerjes. Kompensimi i operatorëve që përmbushin kriteret e këtij Akti Normativ bëhet nga 5-30% të vlerës së kontratës”, shpjegoi Xhemali.
Deputeti i Partisë Demokratike, Edmond Spaho tha se ky është një problem që ekziston dhe duhet zgjidhur.
“Por Akti Normativ duhet të jetë i qartë në procedura. Një diapazon kaq i gjerë kompensimi nga 5-30 %, është një mundësi që gjatë zbatimit të tij të përfitojnë njerëz që nuk ju takon të përfitojnë“, tha Spaho.
Sipas tij, nuk kanë pse të kompensohen kontratat që e kanë kaluar afatin e realizimit.
“Duhet të ishte bërë një analizë e këtyre kontratave dhe të përcaktohej ç’lloj natyre duhet të ishin kontratat që duhej të kompensoheshin”, shtoi Spaho.