Kafeja vjen me disa përfitime shëndetësore, por kjo nuk do të thotë që adhuruesit e saj duhet të pinë aq sa duan.
Konsumatorët e kafesë në të gjithë botën shënuan një fitore javën e kaluar pasi shkencëtarët arritën në përfundimin se gratë që pinë kafe në moshën e mesme kanë më shumë gjasa të plaken shëndetshëm.
Analiza e tyre, e prezantuar në takimin vjetor të Shoqatës Amerikane për Ushqyerjen, zbuloi se gjatë 30 viteve të ndjekjes, gratë që pinin rreth tre filxhanë të vegjël kafeje me kafeinë në ditë kishin më shumë gjasa të ishin fizikisht aktive dhe pa probleme kronike shëndetësore ose probleme njohëse më vonë në jetë.
Studime të tjera kanë identifikuar një sërë përparësish të tjera për pinësit e kafesë – duke ulur rrezikun e tyre për gjithçka, nga diabeti i tipit 2 deri te vdekja nga kanceri i zorrëve.
Kjo do të thotë që gjetjet e reja janë në përputhje me “konsensusin e vjetër” mbi përfitimet shëndetësore të kafesë, sipas Bertil Fredholm, i cili hulumtoi se si kafeina ndikon në trup në Institutin Karolinska në Suedi.
Nga vijnë përfitimet shëndetësore të kafesë?
Kafeja është e pasur me komponime që kanë veti anti-inflamatore, të tilla si acidi klorogjenik, i cili gjendet edhe në lakër jeshile dhe mollë.
Këto komponime mund të përmirësojnë metabolizmin tonë dhe mënyrën se si trupat tanë rregullojnë nivelet e insulinës, sipas Fondit Botëror të Kërkimit të Kancerit.
Është gjithashtu e mundur që një pjesë e kësaj të vijë nga kafeina, e cila neutralizon adenozinën – një molekulë tjetër në trup që i bën njerëzit të ndihen të lodhur gjatë gjithë ditës ose pas një detyre të vështirë.
A ka rëndësi koha?
Një studim i publikuar këtë vit në European Heart Journal zbuloi se një pushim kafeje më herët gjatë ditës mund të maksimizojë përfitimet shëndetësore.
Njerëzit që pinin kafe në mëngjes kishin shkallë më të ulët vdekjeje, përfshirë nga problemet me zemrën, sesa ata që e pinin gjatë gjithë ditës ose nuk e pinin fare, sipas analizës së gati 41,000 personave.
Konsumi i mëvonshëm i kafesë mund të prishë ritmin cirkadian, ose orën e brendshme biologjike, e cila ndihmon në rregullimin e metabolizmit të njerëzve dhe sasinë e ushqimit që ata hanë, sugjeron studimi.
Por gjetjet kanë disa kufizime, përkatësisht se faktorët e jashtëm mund të ndikojnë në rezultate. Për shembull, ata që pinë kafe në mëngjes mund të kenë më shumë gjasa të kenë punë që e bëjnë më të lehtë të qëndrojnë të shëndetshëm, pavarësisht nga zakonet e tyre të kafeinës.
A ka ndonjë rrezik për shëndetin nga kafeja – dhe sa është e tepërt?
Për vite me radhë, Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) mendonte se kafeja mund të shkaktonte kancer. Megjithatë, pasi shqyrtoi më shumë se 1,000 studime, në vitin 2016 arriti në përfundimin se nuk ka prova të mjaftueshme që sugjerojnë se kafeja është kancerogjene.
Por në atë kohë, OBSH i paralajmëroi njerëzit të mos pinin kafe shumë të nxehtë – ose ndonjë pije tjetër – sepse temperaturat e larta mund të rrisnin rrezikun e kancerit të ezofagut.
Megjithatë, kjo nuk do të thotë që dashamirësit e kafesë duhet ta dyfishojnë konsumin e saj. Studiuesit nuk e dinë saktësisht se ku zvogëlohen përfitimet e kafesë, ose në cilën pikë konsumi i shëndetshëm shndërrohet në tepri.
Lloji i kafesë gjithashtu ka rëndësi. Kafeja e pafiltruar, siç është kafeja e zier suedeze dhe kafeja ekspreso, përmban diterpene, të cilat janë substanca që rrisin kolesterolin tek njerëzit. Por kafeja e filtruar nuk i përmban ato, sipas Institutit Karolinska.
A është kafeja e mirë për të gjithë?
Me një fjalë, jo. Njerëzit me tension të lartë ose probleme me gjumin mund të duan të rishqyrtojnë marrjen e kafeinës, sepse “varësia nga kafeja mund të ndikojë negativisht në sisteme të caktuara, siç janë çrregullimet kardiovaskulare dhe të gjumit”.
Mjekët gjithashtu rekomandojnë që gratë shtatzëna të kufizojnë marrjen e kafesë me kafeinë për të zvogëluar rrezikun e abortit dhe rezultateve të dobëta të lindjes.
Kafeina qëndron në gjak për shumë më gjatë gjatë shtatzënisë, dhe disa studime tregojnë se sasia e tepërt e saj mund të lidhet me peshën e ulët në lindje, lindjen e parakohshme ose lindjen e foshnjës së vdekur.
Cili është përfundimi?
Shumica e njerëzve mund ta shijojnë kafenë e mëngjesit, duke e ditur se është e sigurt dhe ndoshta edhe një pjesë e shëndetshme e rutinës së tyre.Por nëse dikush nuk e pi kafenë tashmë, provat nuk sugjerojnë se duhet ta fillojë këtë zakon për arsye shëndetësore.
Përfitimet nga kafeja janë relativisht modeste krahasuar me ndikimin e zakoneve të përgjithshme të një stili jetese të shëndetshëm./Përshtati nga Euronews, ekofin.al
